BOTULİZM NEDİR?

Botulizm, Clostridium botulinum bakterisinin ürettiği, sinir sistemine hücum eden zehirli bir toksinin niçin olduğu ender ve potansiyel olarak ölümcül bir hastalıktır. Besin kaynaklı botulizm, toksin içeren yiyecekler yenildiğinde meydana gelir. Bebek botulizmi, bakterilerin bağırsaklarda gelişmesi ve toksini özgür bırakmasıyla olur. Çocuk ve erişkinlerde görülmeyen bu tür botulizmin en sık deposu toprak yiyecek ve bal yemektir. Yaradan meydana gelen botulizm ise ender görülür sadece yaraya bulaşan bakterilerin toksin üretmesi sonucu ortaya çıkar.

Hastalık oluşturan Clostridium botulinum bakterilerine toprakta, bazı hayvanların dışkılarında, meyvelerin ve bitkilerin kirli yüzeylerinde rastlanır.

BOTULİZM NEDEN OLUR?

Clostridium botulinum adlı bakterinin organizmaya girmesi sonucunda ortaya çıkan botulizmin sebebi, konserveler, bilhassa de mikroorganizmanın dirençli sporları düzgüsel pişirme şekilleri esnasında ölmediklerinden, evde meydana getirilen konservelerdir. Ek olarak bebeklerde, C. botulinum sporlarını içeren bal ve bal içeren besin maddelerinin tüketilmesi sonucunda botülizm görülebilmektedir.

Bundan başka portantre olarak adlandırılan ve vücudun herhangi bir yerinde bulunan yara vb bölgelerden etkenin dokulara invaze olması (salgın etmesi) şeklinde ortaya çıkar.

BOTULİZM BELİRTİLERİ

Hastalık zehrin alınmasından sonrasında adım atar şikayetler çoğu zaman saatler içinde, en geç 36 saat sonrasında ortaya çıkar. İlk yakınma göz ve göz kapaklarında ortaya çıkar. Göz kapaklarında düşme ve çift görme ilk şikayetlerdir. Hastalık hemen sonra aşağı doğru yayılarak tüm vücudu nüzul eder ve solunum kaslarını da nüzul ederek ölüme neden olur. Öteki emareleri şu şekilde sıralamak mümkündür;

– Baş dönmesi, halsizlik
– Yutma güçlüğü
– Ağızda kuruma
– Boğaz ağrısı
– Konuşma güçlüğü, sarhoş benzer biçimde konuşma
– Başı ve boynu tutamama
– Nefes alma zorluğu

Bebeklerde görülen emareler;

– Göz kapaklarında düşme
– Başını tutamama
– Halsizlik uykuya eğilim
– Beslenme zorluğu
– Kas gevşekliği
– Kabızlık, karında şişlik
– Zayıf ağlama şeklinde ortaya çıkar.

Nadiren bazı hastalarda bulantı, kusma ishal görülür. Yaradan kaynaklı botulizm ise 4-14 gün içinde ortaya çıkar.

BOTULİZM TEDAVİSİ

Botulizmin ölümcül tesiri solunum kasları felci ve solunum durmasıdır. Botulizm son aşama tehlikeli ve ölümcül besin zehirlenmesidir. En küçük bir şüphede bile doktora başvurmak gerekir. Botulizm tedavisinde hastaya solunum desteği yapılır oksijen verilir ve yoğun bakıma alınır. Gerekirse destek solunum cihazlarına bağlanır. Yutma zorluğu olduğundan tüp ile beslenir.

Antitoksinler: Botulizm için ana tedavi, antitoksin adında olan bir ilaçtır. Kanınızdaki toksinlere müdahale eder. Bu ilaç çoğu zaman semptomların kötüye gitmesini önlemeye destek olabilir. Tedavinin başarı göstermiş olmasını ve şikayetlerin daha kısa sürmesini sağlar. Nüzul olmuş kısımları geri döndürmez.

Toksinin atılması: vücuda girmiş fakat hemen hemen emilmemiş toksinin atılması için:

– İshal yapıcı ilaçlar,
– Mide içinde ne olduğunun hortumla çekilmesi,
– Kusturucu ilaçlar,
– Yaradan kaynaklanıyor ise yaranın geniş bir halde temizlenmesi ve antibiyotik verilmesi hastalığın daha da ilerlemesini durdurur. Bu bakteri öldürücü ilaçlar öteki botulizm türleri için kullanılmamaktadır.