Kuduz

Kuduz hasta yada kuduz mikrobunu taşıyan hayvanların ısırması ve enfekte salya yada tükürüğünün mukozaya ve bütünlüğü bozulmuş deriye teması ile bulaşan ölümcül bir hastalıktır.

Köpek, kedi, koyun, keçi, at, inek, eşek şeklinde hayvanlardan ve çakal, kurt, tilki, kokarca, sırtlan, ayı, yarasa şeklinde hayvanlardan bulaşabilir. Sincap, fare, fare, hamster şeklinde kemirgenlerin ve kuş, balık, kertenkele, böcek ısırıklarında kuduz riski yoktur. Kuduz olan hayvanda huzursuzlukla başlamış olan emareler, arka arkaya başlamış olan felçlerin tüm vücuda yayılması ile 3-7 gün içinde ölümle sonuçlanan bir tablo oluşturur.

Kuduzda Bulaşma:

İnfekte hayvanın ısırması, salyasının sıyrık ve çatlak olan deriye, göz, ağız yada buruna temas etmesi ve tırmalama yöntemiyle olabilir. Kuduz virusu, temas etmiş olduğu yerden santral sinir sistemine ilerleyerek beyin iltihabı tablosu ile ölüme sebep olduğundan, temas sonrası en kısa sürede müdahale edilmesi önemlidir. İnfeksiyon oluşması durumunda ölüm kaçınılmaz olduğundan, korunma “en mühim” yaklaşımdır.

Korunma:

Kuduz açısından yüksek riskli işlerde çalışanlar (laboratuvar, aşı imalatı, veterinerlik, hayvan bakımı, barınak şeklinde yerlerde) ve kuduz riski olan hayvanlarla sık teması olanlar, riskli bölgelere gezi edenler için temas olmadan, koruma amaçlı aşılamak mümkündür. Bu amaçla 3 doz aşı uygulanır. Kuduz açısından riskli hayvanla teması olanlarda ise, mümkün olduğunca en erken sürede aşılama programı başlanmalıdır. Öncesinde, yara yeri akan-basınçlı- su ve sabunla yıkanmalı, mikrobun mekanik olarak uzaklaştırılması için bu en mühim adımdan sonrasında serum ve aşı uygulaması başlanmalıdır. Yaranın durumuna gore antibiyotik ve hastanın aşı durumuna gore tetanoz aşısı yapılabilir. Bu amaçla en kısa sürede sıhhat kurumuna başvurmak önemlidir. Kuduz ve kuduz riskli temaslar bildirimi mecburi hastalıklardır. Temas sonrası aşılama ve takip bölgedeki yetkili hastanelerce yapılmaktadır.